1. Hoe staat de vrijmetselarij in het leven?
De vrijmetselarij gaat uit van het recht van ieder mens tot het hebben van een eigen religieuze, politieke of maatschappelijke overtuiging. Als individu tracht de vrijmetselaar met toewijding te werken aan het welzijn van de gemeenschap. Hij streeft ernaar zijn talenten ter beschikking te stellen van zijn medemens.
2. Moet je gelovig zijn of een bepaald geloof aanhangen om lid te kunnen worden?
Nee, uitgangspunt is dat elke vrijmetselaar zelfstandig op zoek gaat naar waarheid. Hierbij hoort dat je zelf mag weten of je een geloof aanhangt en zo ja welk. Het is echter belangrijk dat je een geloof op zo’n manier beleeft dat je een ander vrij laat in de beleving van zijn geloof.
3. Waarom laat de orde geen vrouwen toe?
De Orde laat geen vrouwen toe, omdat dit in de 18e eeuw toen de Orde is ontstaan niet gebruikelijk was dat vrouwen lid werden van een orde als de onze. Dit is tegenwoordig anders, maar omdat onze Orde betrekkingen onderhoudt met tientallen andere Ordes in andere landen en tussen deze ordes is afgesproken dat vrouwen niet worden toegelaten, kunnen wij dit niet zelfstandig beslissen. Als wij dit toch doen, dan verliezen wij de banden met ordes in andere landen in de wereld en dan kunnen wij broeders en loges in deze landen niet meer bezoeken. Daarnaast vinden sommige broeders het prettig omdat mannen onderling anders, vaak opener, zijn als er geen vrouwen aanwezig zijn. Hetzelfde geldt andersom ook voor groepen met louter vrouwen. Vrouwen kunnen echter wel lid worden van de gemengde orde “Le Droit Humain” en van “De Orde van de Weefsters” die alleen vrouwen toelaat.
4. Wat is het onderscheid tussen vrijmetselarij en andere geestelijke of maatschappelijke stromingen?
Het onderscheid is de werkwijze en vooral de daarbij horende ritualen en symbolen. De vrijmetselarij is een leerschool tot het zelfstandig zoeken naar waarheid, zonder opgelegde dwang. De vrijmetselaar verwerpt dogmatische en totalitaire opvattingen. Hij zoekt wat mensen samenbrengt en neemt weg wat hen verdeelt.
5. Is in het kort uit te leggen wat vrijmetselarij eigenlijk inhoudt?
Jazeker, maar wel met enige uitleg over de achtergronden. De renaissance betekent het einde van de kathedralenbouw. De gilden verdwijnen geleidelijk. Die in Schotland en in Engeland houden het langst stand. De praktische, ‘operationele werkzaamheid wordt na de periode van de kathedralenbouw steeds meer vervangen door een zinnebeeldige bouw. De diepere betekenis van het bouwen bepaalt meer en meer het karakter van het onderricht. De lodges verliezen hun ambachtelijke betekenis en worden plaatsen waar allerlei zaken van geestelijke aard en menselijk streven aan de orde komen. Voornamelijk in Engeland behouden de gilden hun tradities en worden ook ‘niet bouwvakkers’ toegelaten. De lodge (loge) wordt een veilige plaats bevonden om over velerlei zaken vrijuit van gedachten te wisselen. Hiermee is een van de belangrijkste grondslagen van de moderne vrijmetselarij verklaard. Wij vrijmetselaren zoeken naar waarheid omtrent de zin van het leven. Hierbij hechten wij de grootste betekenis aan vrijheid en verdraagzaamheid. De persoonlijke verantwoordelijkheid is essentieel en van daaruit wil de vrijmetselaar, ieder op zijn eigen wijze, een bijdrage leveren aan de verbetering van leven en samenleving. Geloof in de waarde van de mens inspireert vrijmetselaren tot een voortdurend werken (bouwen) aan onszelf, opdat wij voor anderen en voor de wereld om ons heen iets kunnen betekenen.
6. Vrijmetselaren hechten kennelijk veel waarde aan symboliek, waarom?
Uit de vorige antwoorden is duidelijk geworden dat de vrijmetselarij haar oorsprong vindt in de bouw. De middeleeuwse bouwkunst kenmerkte zich door het gebruik van symboliek. Wij vrijmetselaren trachten deze symboliek naar vermogen in ere te houden. Hiervoor is een aantal goede redenen te geven:
Symbolen spreken een eigen taal. Veel begrippen en denkbeelden die zich niet of nauwelijks in geschrift of in gesproken woord laten uitdrukken, kunnen wel door middel van een teken worden duidelijk gemaakt.
Symbolische handelingen grijpen veelal terug op oeroude tradities en op tijdloze wijsheid. Wij vrijmetselaren gebruiken de werktuigen en geometrische vormen die verband houden met bouw en lichtschepping. Elk werktuig, elke vorm heeft in dit verband een eigen betekenis en brengt ons tot een beter begrip van de aard en de zin van ons menszijn.
De diepste symboliek voert in de visie van de vrijmetselaren terug tot het bewerken van de ruwe steen, zijnde het eigen wezen. Hij wordt geacht deze om te vormen tot een zuivere kubiek om daarmee een bouwsteen te worden in het volmaakte bouwwerk. Symboliek is voor ons vrijmetselaren geen onderwerp van verering, noch een doel. Het is een waardevol hulpmiddel tot begrip.
Vrijmetselarij is geen godsdienst. Wel wordt bijvoorbeeld de bijbel gebruikt. Hoe zit dat precies? De Bijbel behoort tot de heilige boeken, die onder andere in de vrijmetselarij als symbool van wijsheid worden gebruikt om tot een bewustwordingsproces te komen. In andere werelddelen maken vrijmetselaars gebruik van andere bronnen, zoals bijvoorbeeld de Talmud of de Koran. Vrijmetselarij is geen godsdienst, hetgeen niet wil zeggen dat vrijmetselaren antireligieus of ongodsdienstig zouden zijn. Iedere vrijmetselaar geeft zijn eigen invulling aan zijn eigen gedachten en gevoelens over religie en godsdienst. Zo kan een vrijmetselaar in Nederland belijdend lid zijn van welke kerk dan ook. Omdat vrijmetselarij geen godsdienst is worden geen dogma’s of andere bepaalde leerstelligheden gehanteerd. Iedere vrijmetselaar is autonoom, zelf verantwoordelijk en derhalve vrij in de beoefening van die godsdienst, waarvan hij meent dat deze verenigbaar is met zijn persoon.
7. Is de vrijmetselarij een geheim genootschap?
Nee, de broederschap is niet geheim, wel besloten. In het verleden zijn vrijmetselaren wel vervolgd, in Europa voor het laatst tijdens de 2e wereldoorlog. Nog steeds is het in bepaalde Europese landen en/of in bepaalde groepen niet ondenkbaar dat je nadeel ondervindt als bekend wordt dat je vrijmetselaar bent. Daarom is het het voorrecht van elke vrijmetselaar zelf te bepalen aan wie men laat blijken vrijmetselaar te zijn. Een andere reden waarom we besloten zijn is dat de loge een veilige vrijplaats dient te zijn. Dit betekent dat we niet openbaren wat broeders in vertrouwen gedeeld hebben. Dit alles geldt nadrukkelijk voor zover handelingen niet in strijd zijn met de wet. Een laatste reden waarom het stempel “geheim” op de vrijmetselarij ligt is dat de geheimen van de vrijmetselarij niet gedeeld kunnen worden met mensen die het geheim niet al kennen. Ervaringskennis is niet, of heel moeilijk, in woorden vast te leggen. De ervaring van het rituaal is vele malen diepgaander dan de platte tekst op papier.
8. Moet je gevraagd worden om lid te kunnen worden?
Nee, u kunt uzelf via deze website en via de secretaris van de loge aanmelden. Dit kan natuurlijk ook via een bekende vrijmetselaar, zoals dat vroeger meestal gebeurde.
9. Wat is het verschil tussen onze loge en andere loges?
Loges zijn in grote mate gelijk. Alleen de cultuur kan verschillen, omdat loges een verschillende traditie hebben. Vroeger was het moeilijk lid te worden als je niet al een vrijmetselaar kende. In een loge met veel kunstenaars was het dan logisch dat veel nieuwe leden kunstenaars waren, omdat kunstenaars nu eenmaal veel kunstenaars kennen. Tegenwoordig vervlakken deze verschillen een beetje. Vooral de avond van samenkomst en de grootte van de loge zijn de meest duidelijke verschillen. Nos Vinxit Libertas komt op dinsdagavond bij elkaar en heeft ongeveer 45 leden.
10. Ik heb nog veel meer vragen. Kunt u deze beantwoorden?
Ja, vele vragen kunnen wij beantwoorden. U kunt meer vinden op de website van de Orde . Daarnaast kunt u een van de voorlichtingsbijeenkomsten bezoeken, waarover u meer informatie kunt vinden op deze website. Daarnaast kunt u een persoonlijk gesprek aanvragen met een lid.